Ung thư xương hàm: Nguyên nhân, dấu hiệu và phương pháp điều trị

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Hồng Hải

Ung thư xương hàm là bệnh ít có xu hướng di căn xa như ung thư xương ở các vị trí khác trên cơ thể. Nhờ đó, nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, tỷ lệ sống sót của bệnh nhân có thể cao hơn so với các loại ung thư xương khác. 

Cùng Nutri Fucoidan tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, dấu hiệu và phương pháp điều trị của căn bệnh này qua bài viết dưới đây nhé.

Ung thư xương hàm là gì?

Căn bệnh ung thư xương hàm

Ung thư xương là một dạng khối u ác tính hình thành trong xương, thường phát triển tại các vùng đĩa tăng trưởng – nơi xương dài phát triển nhanh nhất. Những vị trí dễ bị ảnh hưởng bao gồm xương cánh tay, xương đùi, xương chày, xương chậu và xương bả vai. Căn bệnh này được chia thành hai nhóm chính:

• Ung thư xương nguyên phát: Xuất phát trực tiếp từ các tế bào xương.
• Ung thư xương thứ phát: Do tế bào ung thư từ cơ quan khác di căn đến xương.

Ung thư xương hàm là một loại ung thư ác tính xuất hiện tại xương hàm trên hoặc hàm dưới, thuộc nhóm ung thư vùng miệng - hầu họng và được xếp vào danh mục ung thư đầu - cổ. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (American Cancer Society), năm 2023 có khoảng 54.540 ca mắc mới ung thư vùng miệng và hầu họng, trong đó ung thư xương hàm chiếm một phần nhỏ nhưng vẫn là bệnh lý đáng lưu tâm.

Ung thư xương hàm có nhiều dạng khác nhau, trong đó phổ biến nhất là:

• Ung thư biểu mô tế bào vảy (Squamous Cell Carcinoma - SCC): Chiếm hơn 90% các trường hợp ung thư vùng miệng.
• Ung thư biểu mô nguyên bào men răng (Ameloblastic Carcinoma): Một dạng ung thư hiếm gặp liên quan đến sự phát triển bất thường của mô men răng.
• Ung thư biểu mô trong xương nguyên phát (Primary Intraosseous Carcinoma - PIC): Xuất hiện trực tiếp trong xương hàm mà không có nguyên nhân rõ ràng từ niêm mạc miệng.
• Ung thư biểu mô do răng xơ cứng (Sclerosing Odontogenic Carcinoma): Hiếm gặp, có khả năng phát triển xơ cứng trong xương.
• Ung thư biểu mô tế bào sáng do răng (Clear Cell Odontogenic Carcinoma - CCOC): Dạng ung thư có đặc điểm tế bào sáng, thường dễ di căn.
• Ung thư biểu mô tế bào bóng ma do răng (Ghost Cell Odontogenic Carcinoma): Một dạng ung thư có chứa tế bào bóng ma, thường gặp ở những người có tiền sử tổn thương u nang răng.
• Carcinosarcoma do răng (Odontogenic Carcinosarcoma) và Sarcoma do răng (Odontogenic Sarcoma): Hai loại ung thư hiếm gặp, có thể chứa cả thành phần biểu mô và mô liên kết ác tính.

Mặc dù hiếm gặp, ung thư xương hàm vẫn là một bệnh lý nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, chức năng nhai và thẩm mỹ của bệnh nhân. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng sống và kéo dài tuổi thọ cho người bệnh.

Dấu hiệu và triệu chứng của căn bệnh ung thư xương hàm

Dấu hiệu của bệnh ung thư xương hàm

Ở giai đoạn đầu, ung thư xương hàm thường không có triệu chứng rõ ràng, khiến nhiều người chủ quan hoặc nhầm lẫn với các vấn đề răng miệng thông thường. Bệnh có nhiều điểm tương đồng với ung thư vùng miệng - hầu họng, do đó, một số dấu hiệu ban đầu có thể xuất hiện bao gồm:

• Xuất hiện mảng trắng hoặc đỏ trên nướu, lưỡi hoặc niêm mạc miệng.
• Vết loét trong miệng kéo dài, gây đau và có thể chảy máu.
• Sưng nướu, sưng hàm, gây khó chịu và đau nhức.

Theo một nghiên cứu đánh giá hệ thống vào năm 2021, khoảng 28,8% bệnh nhân ung thư xương hàm có triệu chứng lâm sàng khi được chẩn đoán. Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn và dễ nhận biết hơn, bao gồm:

• Đau vùng xương hàm: Cơn đau dai dẳng, ngày càng nghiêm trọng và thường tăng về đêm.
• Đau khi nhai, khi nuốt: Gây khó khăn trong ăn uống, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
• Thay đổi giọng nói: Do tổn thương đến vùng miệng và dây thần kinh xung quanh.
• Xuất hiện hạch: Hạch có thể nổi ở vùng cổ, sau tai hoặc dưới hàm.
• Vết loét miệng lâu lành: Kéo dài trên 3 tuần, không đáp ứng với các biện pháp điều trị thông thường.
• Sưng hàm, biến dạng khuôn mặt: Khi khối u phát triển lớn, gây ảnh hưởng đến cấu trúc xương.
• Răng yếu, dễ lung lay: Do tổn thương đến nền xương hàm.

Nhận biết sớm các dấu hiệu này giúp bệnh nhân có cơ hội chẩn đoán và điều trị kịp thời, cải thiện tiên lượng bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Nguyên nhân gây nên bệnh ung thư xương hàm

Nguyên nhân gây bệnh ung thư xương hàm

Các nhà nghiên cứu cho rằng ung thư xương hàm có thể bắt nguồn từ yếu tố di truyền hoặc tác động từ môi trường sống. Trong đó, Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS) đã xác định hai tác nhân chính làm gia tăng nguy cơ ung thư vùng miệng - hầu họng, bao gồm:

Hút thuốc lá

Việc sử dụng thuốc lá dưới nhiều hình thức như hút, nhai, ngậm, ngửi đều làm tăng nguy cơ mắc ung thư vùng đầu cổ. Nghiên cứu của Jethwa và cộng sự (2017) cho thấy người hút thuốc lá có nguy cơ mắc ung thư đầu cổ cao gấp 10 lần so với người chưa bao giờ hút. Đáng chú ý, 70 - 80% ca mắc ung thư đầu cổ mới đều có liên quan đến việc sử dụng thuốc lá và rượu. Đặc biệt, ngay cả khói thuốc lá thụ động cũng là một yếu tố nguy cơ, làm tăng khả năng phát triển ung thư trong khoang miệng và xương hàm.

Uống rượu

Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, những người vừa hút thuốc lá vừa uống rượu có nguy cơ mắc ung thư vùng miệng - họng cao gấp 30 lần so với những người không sử dụng các chất kích thích này. Rượu có thể làm tổn thương niêm mạc miệng, làm tăng khả năng hấp thụ các chất gây ung thư từ khói thuốc lá, từ đó đẩy nhanh quá trình đột biến tế bào, hình thành khối u ác tính.

Ngoài hai yếu tố trên, một số tác nhân khác cũng được xem là có thể làm tăng nguy cơ ung thư xương hàm, bao gồm nhiễm virus HPV, chế độ ăn thiếu hụt vitamin A, C, E, tiếp xúc với hóa chất độc hại và tiền sử gia đình có người mắc ung thư vùng đầu cổ. Việc nhận thức rõ các yếu tố nguy cơ này sẽ giúp mỗi người chủ động trong việc phòng tránh và bảo vệ sức khỏe răng miệng một cách hiệu quả.

Phương pháp điều trị ung thư xương hàm

Phương pháp điều trị bệnh

Khi kết quả sinh thiết xác nhận ung thư xương hàm, việc điều trị sẽ được thực hiện theo phương pháp tiếp cận đa mô thức, nghĩa là kết hợp nhiều phương pháp nhằm đạt hiệu quả cao nhất. Một hội đồng chuyên gia, bao gồm bác sĩ phẫu thuật đầu - cổ và bác sĩ ung bướu, sẽ đánh giá tình trạng cụ thể của bệnh nhân để đưa ra phác đồ điều trị tối ưu.

Tùy thuộc vào giai đoạn bệnh, kích thước và vị trí khối u, bệnh nhân có thể được chỉ định phẫu thuật, xạ trị, hóa trị hoặc kết hợp nhiều phương pháp. Chẳng hạn, ung thư vòm họng hiếm khi cần đến phẫu thuật mà chủ yếu điều trị bằng xạ trị hoặc hóa trị. Trong một số trường hợp nặng, hóa trị có thể được sử dụng trước phẫu thuật để thu nhỏ khối u, giúp quá trình phẫu thuật thuận lợi hơn.

Phẫu thuật điều trị ung thư xương hàm

Cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ hàm dưới

• Khi khối u phát triển gần xương hàm nhưng chưa xâm lấn, bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật cắt rìa hàm dưới để bảo tồn xương tối đa.
• Nếu khối u đã xâm lấn vào xương, bệnh nhân sẽ cần phẫu thuật cắt đoạn xương hàm dưới hoặc trong trường hợp nghiêm trọng hơn, có thể phải cắt toàn bộ hàm dưới.
• Sau khi loại bỏ phần xương bị tổn thương, bác sĩ sẽ tái tạo xương hàm bằng cách sử dụng xương từ cẳng chân, cẳng tay hoặc xương chậu, giúp khôi phục chức năng nhai và thẩm mỹ cho bệnh nhân.

Cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ hàm trên

• Đối với khối u nằm ở hàm trên, bác sĩ có thể lựa chọn một trong năm phương pháp phẫu thuật, trong đó có bốn phương pháp cắt bỏ một phần, tùy thuộc vào sự ảnh hưởng của khối u đến mắt, mũi, răng hoặc khẩu cái cứng.
• Nếu khối u phát triển rộng, bệnh nhân có thể phải cắt bỏ toàn bộ hàm trên ở một bên khuôn mặt và cần tái tạo diện rộng.
• Trong một số trường hợp phức tạp, khi ung thư lan đến hốc mắt, bác sĩ có thể phải loại bỏ hốc mắt, sau đó tiến hành phẫu thuật tái tạo.

Nếu ung thư di căn sang các khu vực khác của miệng hoặc họng, bệnh nhân có thể cần thực hiện các thủ thuật bổ sung như:

• Cắt bỏ lưỡi (một phần hoặc toàn bộ) nếu ung thư lan rộng đến lưỡi.
• Bóc tách hạch cổ, loại bỏ các hạch bạch huyết bị ung thư xâm lấn.

Xạ trị

Xạ trị là phương pháp sử dụng tia X năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Tùy vào từng trường hợp, xạ trị có thể được chỉ định trước hoặc sau phẫu thuật:

• Nếu khối u không thể cắt bỏ hoàn toàn, xạ trị sẽ giúp tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại.
• Nếu ung thư đã lan rộng hoặc di căn đến hạch bạch huyết, dây thần kinh hoặc mạch máu, bác sĩ có thể kết hợp xạ trị với phẫu thuật để tăng hiệu quả điều trị.
• Một số bệnh nhân có khối u nhỏ nhưng không thể phẫu thuật do rủi ro cao cũng có thể được chỉ định xạ trị đơn lẻ.

Bên cạnh phẫu thuật và xạ trị, trong một số trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể xem xét kết hợp hóa trị hoặc liệu pháp miễn dịch, tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân. Với sự tiến bộ trong y học, các phương pháp điều trị ngày càng được tối ưu hóa, giúp bệnh nhân cải thiện chất lượng sống và tăng tỷ lệ sống sót khi mắc ung thư xương hàm.

Ung thư xương hàm là một bệnh lý ác tính hiếm gặp nhưng có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu, nguyên nhân và phương pháp điều trị đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tiên lượng bệnh. 

Thực dưỡng miễn dịch Nutri Fucoidan

Nhằm mục đích phòng ngừa, tăng cơ hội điều trị hiệu quả căn bệnh ung thư xương hàm, công ty Cổ Phần THT Pharma đã nghiên cứu và cho ra đời sản phẩm thực dưỡng miễn dịch Nutri Fucoidan. Sản phẩm này được làm từ các thành phần bao gồm Fucoidan, Beta-glucan, gạo lứt huyết rồng, hạt kê, mè đen, đậu đỏ, đậu Hà Lan, đậu đen… Thực dưỡng miễn dịch Nutri Fucoidan đã được Bộ Y Tế chứng nhận là sản phẩm tốt cho sức khỏe của người dùng với các tác dụng như: giúp kích thích quá trình tự chế của các tế bào ung thư, kích thích hệ miễn dịch và hỗ trợ ngăn chặn quá trình hình thành các khối u. Đặc biệt nó còn có tác dụng giúp ngăn ngừa sự tấn công của oxy hóa hoạt tính và gây ức chế sự hình thành mạch máu mới nuôi các tế bào ung thư, nhờ vậy Fucoidan giúp cắt bỏ nguồn cung cấp dinh dưỡng cho các tế bào ung thư. 

Với những thành phần quý hiếm, vượt trội về công dụng. Nutri Fucoidan chính là sản phẩm được khuyên dùng bởi các chuyên gia ung bướu hàng đầu hiện nay. Hãy liên hệ hotline: 0866.205.833 để được hỗ trợ thông tin chi tiết về sản phẩm.