Ung thư tuyến tụy và những kiến thức có thể bạn chưa biết

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Hồng Hải

Ung thư tuyến tụy hiện đang là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 7 trong tất cả các loại ung thư trên toàn cầu. Đây là một căn bệnh hiểm nghèo, đe dọa tính mạng mà ai trong chúng ta cũng cần phải chủ động phòng ngừa, phát hiện sớm và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp. 

Dưới đây là những thông tin chi tiết về căn bệnh này để giúp mọi người hiểu rõ hơn và có biện pháp phòng tránh kịp thời.

Tổng quát về căn bệnh ung thư tuyến tụy

Ung thư tuyến tụy

Ung thư tuyến tụy

Ung thư tuyến tụy (Pancreatic cancer) là một trong những căn bệnh ung thư nguy hiểm nhất, bởi nó thường phát triển âm thầm và khó phát hiện trong giai đoạn đầu. Tuyến tụy, nằm gần túi mật và phía sau dạ dày, có vai trò thiết yếu trong việc sản xuất các enzyme tiêu hóa và hormone điều hòa đường huyết như insulin và glucagon. Khi mắc ung thư, các tế bào trong tuyến tụy bắt đầu phát triển và phân chia một cách mất kiểm soát, tạo thành các khối u ác tính, có thể xâm lấn sang các cơ quan lân cận.

Ung thư tuyến tụy có tỷ lệ tử vong rất cao vì các triệu chứng chỉ trở nên rõ rệt khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, khi khối u đã di căn hoặc gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Các dấu hiệu thường gặp bao gồm đau bụng lan ra sau lưng, giảm cân đột ngột, vàng da, nước tiểu sẫm màu và mất cảm giác thèm ăn. Đáng tiếc, phần lớn bệnh nhân chỉ phát hiện ra khi bệnh đã tiến triển, khiến tỷ lệ sống sót sau phẫu thuật thường chỉ kéo dài từ 2-3 năm, và nguy cơ tái phát rất cao.

Phân loại ung thư tuyến tụy

Các loại ung thư tuyến tụy

Các loại ung thư tuyến tụy

Ung thư tuyến tụy được chia thành hai nhóm chính dựa trên vị trí và tác động đến chức năng nội tiết hoặc ngoại tiết của tuyến tụy:

Ung thư tuyến tụy ngoại tiết

Phần lớn các ca ung thư tuyến tụy xuất phát từ phần ngoại tiết của tuyến tụy, nơi sản xuất các enzyme hỗ trợ tiêu hóa. Trong đó, ung thư biểu mô tuyến (adenocarcinoma) là dạng phổ biến nhất, chiếm khoảng 85% tổng số ca bệnh. Adenocarcinoma thường phát triển từ các tế bào lót trong các ống dẫn của tuyến tụy, hình thành các khối u ác tính có khả năng xâm lấn và di căn mạnh mẽ.

Ngoài adenocarcinoma, còn có một số dạng ung thư ít gặp hơn nhưng cũng có thể xuất hiện ở tuyến tụy, bao gồm:

  • Ung thư nang tuyến (Cystadenocarcinoma): Là dạng ung thư hiếm gặp phát triển từ các tế bào tạo thành nang trong tuyến tụy. Loại ung thư này có thể tiến triển âm thầm, và khi phát hiện thường đã ở giai đoạn muộn.
  • Ung thư mô liên kết tụy (Pancreatic sarcoma): Xuất phát từ các mô liên kết của tuyến tụy, dạng ung thư này có nguồn gốc từ các tế bào cấu trúc hỗ trợ và liên kết trong tuyến.
  • Ung thư mô bạch huyết tụy (Pancreatic lymphoma): Dạng ung thư này phát triển từ tế bào lympho trong tuyến tụy, có đặc điểm riêng biệt và phương pháp điều trị khác với các dạng ung thư tụy khác.
  • Ung thư tế bào đảo tụy (Islet cell tumors or Pancreatic neuroendocrine tumors - PNETs): Xuất phát từ các tế bào đảo Langerhans, nơi sản xuất hormone của tụy. Mặc dù ít gặp hơn adenocarcinoma, ung thư dạng này có thể ảnh hưởng đến khả năng điều hòa đường huyết. Một số khối u lành tính nhưng cũng có khối u có khả năng ác tính và di căn.

Việc hiểu rõ về các dạng ung thư tụy khác nhau và các yếu tố nguy cơ là rất quan trọng để giúp phát hiện sớm và nâng cao hiệu quả điều trị.

Ung thư tuyến tụy nội tiết
Ung thư tuyến tụy nội tiết ít phổ biến hơn so với các dạng ung thư ngoại tiết. Nó xuất phát từ các tế bào nội tiết của tuyến tụy, những tế bào này có vai trò sản xuất các hormone quan trọng như insulin, glucagon và somatostatin, giúp điều hòa đường huyết và hỗ trợ tiêu hóa.

Hầu hết các khối u tuyến tụy nội tiết là lành tính và ít có khả năng di căn hay xâm lấn so với ung thư biểu mô tuyến tụy (adenocarcinoma). Tuy nhiên, một số khối u nội tiết có thể gây ra các rối loạn hormone nghiêm trọng, dẫn đến các triệu chứng liên quan đến đường huyết và chức năng tiêu hóa.

Nguyên nhân ung thư tuyến tụy

Nguyên nhân gây nên căn bệnh ung thư tuyến tụy

Nguyên nhân gây nên căn bệnh ung thư tuyến tụy

Dưới đây là một số nguyên nhân chính có thể góp phần gây ra ung thư tuyến tụy:

Yếu tố di truyền

Khoảng 10-15% trường hợp ung thư tuyến tụy có liên quan đến yếu tố di truyền, chia thành hai nhóm chính:

  • Hội chứng di truyền: Những người mang các hội chứng di truyền liên quan đến ung thư có nguy cơ cao mắc ung thư tuyến tụy. Ví dụ, các hội chứng ung thư vú và buồng trứng do đột biến gen BRCA1 và BRCA2 có thể làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tụy từ 2-5%. Người mắc hội chứng Lynch II có nguy cơ cao hơn 4%, còn những người bị viêm tụy di truyền có thể có nguy cơ lên tới 24-40%.
  • Ung thư tuyến tụy có tính gia đình: Đây là trường hợp khi có ít nhất một thành viên trong gia đình, như cha mẹ hoặc anh chị em ruột, cũng mắc bệnh. Điều này làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tụy ở các thành viên còn lại trong gia đình.

Yếu tố bệnh lý

Một số bệnh lý mãn tính ở tuyến tụy có thể làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tụy, bao gồm:

  • Đái tháo đường: Đây không chỉ là một yếu tố có thể gây ra ung thư tuyến tụy mà còn có thể là hậu quả của bệnh.
  • Viêm tụy mãn tính: Viêm kéo dài trong một thời gian dài có thể làm tăng khả năng mắc ung thư tuyến tụy.
  • Xơ nang tụy: Đây là tình trạng di truyền ảnh hưởng đến chức năng tuyến tụy và cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư.

Yếu tố môi trường

Môi trường sống và lối sống có thể tác động lớn đến nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy:

  • Hút thuốc lá: Người hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy cao hơn từ 20-30%.
  • Béo phì và lối sống ít vận động: Thiếu hoạt động thể chất và thừa cân có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
  • Tiêu thụ rượu: Uống rượu thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tụy.
  • Tiếp xúc với hóa chất độc hại: Những người làm việc trong môi trường có hóa chất như benzidine, dung môi, xăng dầu, thuốc diệt cỏ hoặc thuốc trừ sâu có nguy cơ cao mắc ung thư tuyến tụy.

Yếu tố tuổi tác và giới tính

  • Tuổi tác: Nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy tăng lên khi cơ thể lão hóa và hệ miễn dịch suy giảm. Phần lớn các trường hợp ung thư tuyến tụy xuất hiện ở người trên 70 tuổi và rất hiếm gặp ở người dưới 40 tuổi.
  • Giới tính: Nam giới có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy cao hơn so với nữ giới.

Dấu hiệu của căn bệnh ung thư tuyến tụy

Các triệu chứng của ung thư tuyến tụy thường không rõ ràng trong giai đoạn đầu, khiến bệnh dễ bị bỏ qua cho đến khi tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.

Đau bụng

Đau bụng là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của ung thư tuyến tụy, thường xuất hiện từ 1-2 tháng sau khi bệnh khởi phát. Ban đầu, cơn đau thường chỉ xuất hiện nhẹ và thoáng qua ở vùng thượng vị, dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề dạ dày như viêm dạ dày. Khi bệnh tiến triển, cơn đau sẽ trở nên dữ dội hơn và có thể lan ra hai bên hoặc ra phía sau lưng, thường nặng hơn sau khi ăn hoặc khi nằm ngửa. Đặc biệt, nếu khối u chèn ép hoặc gây tắc nghẽn trong ống tụy, cơn đau có thể xuất hiện đột ngột và dữ dội.

Hội chứng tắc mật

Một triệu chứng điển hình trong giai đoạn này là vàng da và nước tiểu sẫm màu. Khi khối u chèn ép vào ống mật chủ, khiến dịch mật không thể lưu thông xuống tá tràng, mật sẽ tích tụ trong máu, gây vàng da và làm nước tiểu chuyển sang màu đậm hơn. Triệu chứng vàng da này thường kéo dài và tăng dần theo thời gian, là một dấu hiệu quan trọng để nhận diện ung thư tuyến tụy.

Đi ngoài phân sống

Khối u tuyến tụy có thể cản trở sự di chuyển của các enzyme tiêu hóa xuống ruột non, gây rối loạn quá trình tiêu hóa. Điều này dẫn đến tình trạng phân sống, khi thức ăn không được tiêu hóa hoàn toàn. Bên cạnh đó, bệnh nhân còn gặp các triệu chứng như buồn nôn, chán ăn, suy nhược cơ thể và giảm cân nhanh chóng.

Đái tháo đường

Tiểu đường có thể xuất hiện song song với ung thư tuyến tụy, và khoảng 25% bệnh nhân phát hiện tiểu đường trong vòng hai năm trước khi được chẩn đoán ung thư tuyến tụy. Đây là một yếu tố cần lưu ý, vì việc phát hiện tiểu đường có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của căn bệnh này.

Điều trị ung thư tuyến tụy

Các phương pháp điều trị ung thư tuyến tụy

Các phương pháp điều trị ung thư tuyến tụy

Dưới đây là một số phương pháp điều trị ung thư tuyến tụy hiệu quả và thường được áp dụng:

Phẫu thuật

Phẫu thuật cắt bỏ khối u là phương pháp điều trị chính và duy nhất có thể mang lại cơ hội chữa trị cho bệnh nhân ung thư tuyến tụy. Mục tiêu của phẫu thuật là loại bỏ hoàn toàn mô ung thư và một phần mô lành xung quanh để giảm nguy cơ tái phát. Tuy nhiên, chỉ khoảng 20% bệnh nhân có thể thực hiện phẫu thuật này, vì phần lớn bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn muộn, khi ung thư đã xâm lấn các mạch máu quan trọng. Việc cắt bỏ khối u gần các mạch máu lớn rất phức tạp và thường không khả thi do nguy cơ gây tổn thương nghiêm trọng cho các mạch máu này.

Tùy vào vị trí và mức độ lan rộng của ung thư, bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp phẫu thuật khác nhau, bao gồm:

  • Phẫu thuật Whipple: Cắt bỏ đầu tụy, phần cuối của ống mật chủ, hang vị dạ dày và các hạch bạch huyết xung quanh.
  • Cắt toàn bộ tuyến tụy: Loại bỏ toàn bộ tuyến tụy khi ung thư đã lan rộng.
  • Cắt bỏ thân và đuôi tụy: Phẫu thuật tập trung vào phần thân và đuôi tụy nếu khối u nằm ở đây.

Hóa trị

Hóa trị là phương pháp điều trị phổ biến nhằm tiêu diệt hoặc làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư. Thông thường, hóa trị được sử dụng sau phẫu thuật để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại, có thể được thực hiện trước hoặc sau ca mổ. Đôi khi, hóa trị được kết hợp với xạ trị để nâng cao hiệu quả điều trị, giúp kéo dài sự sống cho bệnh nhân và giảm các triệu chứng đau đớn trong giai đoạn cuối của bệnh.

Điều trị miễn dịch

Điều trị miễn dịch đang mang lại những kết quả đầy triển vọng đối với một số loại ung thư như ung thư hắc tố và ung thư phổi. Tuy nhiên, với ung thư tuyến tụy, phương pháp này vẫn chưa đạt được hiệu quả như mong đợi, vì môi trường trong khối u bị chi phối bởi các tế bào ức chế miễn dịch, khiến khả năng đáp ứng miễn dịch trở nên hạn chế. Tuy vậy, các chiến lược điều trị kết hợp với khả năng đáp ứng miễn dịch tự nhiên, cùng với việc phá vỡ các rào cản trong môi trường khối u, đang được nghiên cứu và hứa hẹn sẽ mang lại tiến bộ đáng kể trong việc cải thiện điều trị cho bệnh nhân ung thư tuyến tụy.

Trên đây là những thông tin cơ bản về ung thư tuyến tụy và các phương pháp điều trị hiện có. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về căn bệnh nguy hiểm này và các lựa chọn điều trị sẵn có.

Thực dưỡng miễn dịch Nutri Fucoidan

Thực dưỡng miễn dịch Nutri Fucoidan

Công ty Cổ phần THT Pharma tự hào nghiên cứu và cung cấp sản phẩm Nutri Fucoidan, sự kết hợp hoàn hảo giữa Fucoidan chiết xuất từ tảo nâu Mozuku 100% nguyên chất tại đảo Okinawa, Beta-glucan từ các loại nấm quý, gạo lứt huyết rồng nảy mầm và các ngũ cốc tự nhiên.

Nutri Fucoidan giúp kích thích cơ chế tự điều chỉnh của tế bào ung thư, hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch và ngăn ngừa sự hình thành khối u. Đặc biệt, sản phẩm còn có tác dụng bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của các gốc oxy hóa, đồng thời ức chế sự phát triển của mạch máu nuôi dưỡng tế bào ung thư, giúp cắt đứt nguồn cung cấp dưỡng chất cho chúng.

Bên cạnh đó, Nutri Fucoidan cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết, nâng cao sức khỏe tổng thể và hiệu quả phòng ngừa ung thư. Sản phẩm phù hợp cho bệnh nhân ung thư hoặc những ai muốn chủ động bảo vệ sức khỏe và phòng tránh nguy cơ mắc bệnh.

Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ hotline: 0866.205.833.







 

Bài viết liên quan

scrolltop